PHƯƠNG PHÁP HỌC GIỎI VẬT LÝ LỚP 11

Tất nhiên là có rồi, không chỉ liên quan đến vật lý 12 và các kiến thức thi đại học, lý 11 còn có mối liên hệ chặt chẽ với vật lý lớp 10. Ngoài liên quan về mặt tư duy thì còn có nhiều vấn đề liên thông ví dụ như: electron chuyển động trong điện trường liên quan đến electron của hiện tượng quang điện và chuyển động trong điện trường ở lớp 12, chuyển động ném ngang, chuyển động ném xiên ở lớp 10.

2. Làm sao để học tốt Lý 11 và đạt điểm cao trong các kì thi?

Để đảm bảo kiến thức thi học kỳ và giúp các em có nền tảng vững chắc để học vật lý 12, gia sư vật lý xin chia sẻ một số kinh nghiệm học tốt vật lý 11

Chương 1: Điện Tích – Điện Trường

–  Ghi nhớ toàn bộ lý thuyết, nhớ sâu sắc các định luật, định lý như định luật cu-lông, định luật bảo toàn điện tích, nguyên lý chồng chất điện trường…Các khái niệm, định nghĩa, tính chất như khái niệm vật dẫn điện, điện môi, điện trường, tính chất của đường sức từ…Tóm lại phải nhớ được lý thuyết căn bản.

–  Làm thật nhiều bài tập để thuộc công thức, các bạn hãy bắt đầu từ những ví dụ trong sách giáo khoa và làm hết bài tập trong sách bài tập. Về cơ bản thì sách giáo khoa, sách bài tập đã giúp các em nắm được khoảng 80% các dạng bài tập rồi.

–  Để phản ứng nhanh khi gặp bài tập cần phân dạng và làm nhuần nhuyễn từng dạng. Để dễ hình dung các em có thể phân dạng như sau:

Dạng 1: Xác định lực tương tác giữa hai điện tích và các đại lượng trong công thức định luật Cu-lông.

Dạng 2: Tìm tổng hợp lực tác dụng lên một điện tích.

Dạng 3: Tìm điện dung, điện tích, hiệu điện thế và năng lượng của tụ điện.

Chương 2: Dòng điện không đổi

–  Chia lí thuyết thành 2 phần, phần 1 là phần về cường độ dòng điện – suất điện động. Chương này các bạn cần nhớ lý thuyết về cường độ dòng điện, các khái niệm về dòng điện không đổi, nguồn điện, suất điện động, cấu tạo, nguyên tắc hoạt động của pin, ắc-quy, định luật Ôm. Phần 2 là lý thuyết về điện năng – công suất với các khái niệm về điện năng, công suất, các công thức liên quan.

–  Về bài tập thì các bạn nên làm theo 2 chủ đề trên, riêng phần định luật Ôm khó hơn nên được chia thành 2 dạng chính:

Dạng 1: Định luật Ôm đối với đoạn mạch.

Dạng 2: Định luật Ôm đối với đoạn mạch thuần R hoặc chứa nguồn.

Chương 3: Dòng điện trong các môi trường

Không như các chương khác, bài tập chương này khá dễ, các em chỉ cần hiểu bản chất và nhớ công thức là làm được. Vì vậy phần này các em cần chú ý phần lý thuyết hơn và đặc biệt chú ý các công thức có liên quan đến lớp 10 như V=m/D, h=m/(S.D).

Chương 4: Từ Trường

Các bạn nên chia theo chủ đề sẽ dễ học chương này hơn.

Chủ đề 1: Từ trường của dòng điện trong dây dẫn thẳng dài.

–  Học thuộc lý thuyết về đường sức, vecto cảm ứng từ tại một điểm.

–  Bài tập phần này chủ yếu là tìm cảm ứng từ tại điểm A, B, C.

Chủ đề 2: Từ trường của dòng điện tròn.

–  Nắm chắc lý thuyết cảm ứng từ tại tâm vòng dây, sử dụng quy tắc vào Nam ra Bắc để xác định chiều

–  Sử dụng công thức để tính cảm ứng từ tại tâm vòng dây.

Chủ đề 3: Từ trường của dòng điện trong ống dây.

–  Nhớ: Từ trường trong lòng ống dây là từ trường đều, nắm lý thuyết, sử dụng quy tắc nắm bàn tay phải để xác định chiều.

–  Sử dụng công thức để tính các đại lượng cảm ứng từ, chiều dài cuộn dây, phần này được áp dụng làm nhiều trong phần bài tập.

Chủ đề 4: Nguyên lý chồng chất từ trường.

Nhớ được nguyên lý là có thể làm bài tập ngon lành rồi.

Chủ đề 5: Lực tác dụng lên dây dẫn mang dòng điện.

Ở chủ đề này các em cần nhớ: Khi dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường thì nó sẽ chịu tác dụng của lực từ có các đặc điểm sau:

Điểm đặt: Tại trung điểm của đoạn dây.

Phương: Vuông góc với mặt phẳng chứa.

Chiều: Xác định theo quy tắc bàn tay trái.

Chú ý: Để giải dạng bài tập về lực từ tác dụng lên dây dẫn mang dòng điện thì:

–  Xác định tất cả các lực tác dụng lên dòng điện.

–  Viết phương trình theo định luật II New-ton.

–  Tìm hợp lực theo quy tắc hình bình hành.

–  Giải phương trình để tìm các đại lượng theo yêu cầu bài toán.

Chủ đề 6: Lực tương tác giữa hai dòng điện thẳng song song.

Ý chính: 2 dòng điện chạy cùng chiều hút nhau, 2 dòng điện chạy ngược chiều đẩy nhau. Từ đó vận dụng giải bài tập.

Chủ đề 7: Lực tác dụng lên hai điện tích chuyển động.

–  Hạt mang điện chuyển động trong từ trường thì chịu tác dụng bởi một lực từ gọi là lực Lo-ren-xơ.

–  Đặc điểm của lực Lo-ren-xơ có đặc điểm:

Điểm đặt: tại điện tích q.

Phương: vuông góc với mặt phẳng.

Chiều: xác định theo quy tắc bàn tay trái đối với hạt mang điện dương, hạt mang điện âm thì có chiều ngược lại.

Chú ý: Nếu ngoài lực Lo-ren-xơ ra, điện tích không chịu tác dụng của lực nào nữa thì chuyển động của điện tích là tròn đều.

Chương 5: Cảm ứng điện từ

Để dễ hiểu, thấy được sự lo-gic rõ ràng và thú vị về hiện tượng cảm ứng điện từ chúng ta chia bài tập chương này thành 4 dạng sau:

Dạng 1: Xác định chiều của dòng điện cảm ứng.

–  Áp dụng định luật Len-xơ về chiều dòng điện cảm ứng.

–  Các bước xác định chiều dòng điện cảm ứng: Xác định chiều của từ trường ban đầu, xét từ thông qua tiết diện dây tăng hay giảm, dựa vào định luật Len-xơ để xác định chiều của từ trường sau, áp dụng quy tắc đinh ốc để xác định chiều của dòng điện cảm ứng.

Dạng 2: Xác định suất điện động và cường độ dòng điện cảm ứng

–  Áp dụng công thức tính từ thông.

–  Áp dụng định luật Fa-ra-đây để tính suất điện động cảm ứng.

–  Kết hợp với công thức định luật Ôm cho toàn mạch để tìm cường độ dòng điện cảm ứng.

Dạng 3: Mạch điện có suất điện động tạo bởi đoạn dây dẫn chuyển động trong từ trường.

–  Áp dụng công thức về suất điện động tạo bởi đoạn dây chuyển động trong từ trường.

–  Kết hợp với công thức của các định luật về dòng điện không đổi để tính các đại lượng điện.

–  Kết hợp với cá định luật New-ton để tính các đại lượng cơ học.

Dạng 4: Bài tập về hiện tượng tự cảm

Áp dụng các công thức liên quan đến hiện tượng tự cảm: Độ tự cảm, suất điện động tự cảm, năng lượng từ trường… kết hợp với các công thức của các định luật về dòng điện không đổi để thực hiện tính toán.

Chương 6: Khúc xạ ánh sáng

Chương này các em cần nắm vững lý thuyết và phân dạng bài tập để làm, dưới đây là các dạng bài đi từ cơ bản đến nâng cao giúp các em nâng dần năng lực.

Dạng 1: Áp dụng định luật khúc xạ ánh sáng.

Dạng 2: Lưỡng chất phẳng.

Dạng 3: Bản mặt song song.

Dạng 4: Phản xạ toàn phần.

6 Bí quyết vàng học tốt Vật lý dành cho học sinh lớp 11

1. Xây dựng thời gian biểu học tập hợp lí

Học Vật lí là cả một quá trình rèn luyện, muốn học tốt Vật lí lớp 11 thì các em học sinh cần chăm chỉ, xây dựng cho mình thời gian biểu phù hợp và cân đối.

Mỗi ngày học một ít sẽ hiệu quả hơn rất nhiều so với việc để kiến thức dồn nhiều lại mới học sẽ khó hiệu quả. Chính bởi vậy học sinh nên thiết lập cho mình thời gian biểu học tập và dán trước bàn học để nhắc nhở bản thân cần phải thực hiện nhiệm vụ học tập đề ra.

2. Đặt mục tiêu học tập cho mình

Khi có mục tiêu học tập các em học sinh sẽ có động lực để phấn đấu.

Các em có thể đặt cho mình những mục tiêu từ đơn giản đến khó, tránh đặt mục tiêu quá cao mà trong khi bản thân mình chưa đạt tới sẽ gây thất vọng.

Các em có thể đặt mục tiêu bài kiểm tra sắp tới được 7 điểm nhưng đến bài cuối kì phải được 8- 9 điểm Vật lí. Có mục tiêu sẽ giúp việc học trở nên thú vị hơn rất nhiều.

Có thể bạn quan tâm: Cũng là một môn học tự nhiên như Vật Lý, Môn Toán lại thuần về các công thức và áp dụng, đây là môn thi bắt buộc tại tất cả các kỳ thi chuyển cấp, để học tốt môn Toan, bạn có thể tham khảo chia sẻ 8 Bí quyết học giỏi Toán lớp 11.

Đặt mục tiêu học tập cho mình để có động lực

3. Đọc bài trước khi đến lớp nghe giảng

Đọc bài trước khi đến lớp cũng là một trong những bí quyết giúp học sinh học tốt Vật lí lớp 11. Ưu điểm của biện pháp này chính là bạn sẽ nắm được khái quát nội dung bài học và sẽ tiếp thu nhanh hơn lúc học trên lớp.

Mặt khác khi đọc trước sách giáo khoa thì bạn sẽ biết được mình khó hiểu trên nào và trên lớp nhờ thầy cô giải đáp. Chính bởi vậy nên mỗi học sinh cần rèn cho mình thói quen chuẩn bị bài, đọc bài mới vào buổi tối trước khi đến lớp để đạt được hiệu quả học tập tốt nhất.

4. Nắm vững toàn bộ công thức Vật Lý trong sách giáo khoa

Các công thức vật lí đóng vai trò vô cùng quan trọng bởi nếu chúng ta không học thuộc công thức chắc chắn sẽ không làm dược bài tập.

Công thức mà nhớ sai dẫn đến kết quả của bài tập đó cũng sai hoàn toàn. Chính bởi vậy mà học sinh cần đầu tư thời gian và công sức để có thể nhớ công thức Vật lí lớp 11.

Ngoài ra để nhớ công thức thì học sinh cũng có thể ghi những công thức ra giấy nhớ nhỏ rồi dán ở những vị trí thường hay nhìn thấy như bàn học tập, góc tường, bàn ăn. Mỗi lần đi qua có thể nhìn và nhẩm lại sẽ khiến kiến thức được khắc sâu hơn rất nhiều.

Học sinh cần nắm vững công thức Vật lí

5. Chăm chỉ làm bài tập

Việc làm bài tập nhiều sẽ giúp ta ghi nhớ công thức, rèn luyện tư duy nhanh, tích luỹ thêm kiến thức bổ sung cho lý thuyết.

Trình tự làm bài tập là từ những câu dễ, tới trung bình rồi mới khó. Không nên tập trung làm những bài tập quá dài và khó, đòi hỏi nhiều thời gian.

Khi làm nhiều bài tập thì chúng ta sẽ nhớ các công thức nhanh hơn, đồng thời ta biết được nhiều cách để giải bài tập đó, biết được những lỗi ta thường mắc phải khi làm bài tập để có thể rút kinh nghiệm, tránh mắc lỗi vào những lần sau.

6. Luôn tìm tòi mở rộng kiến thức

Một học sinh luôn luôn có ý thức tìm tòi học hỏi cái mới thì sẽ rất mau tiến bộ trong học tập. Với bộ môn Vật lí lớp 11 cũng vậy, chương trình học sách giáo khoa chỉ cung cấp những kiến thức cơ bản nhất mà không thể giải thích cặn kẽ, đi sâu vào vấn đề.

Chính bởi vậy nếu muốn học tốt thì học sinh cần tự mình đọc thêm sách nâng cao, lên mạng tìm những bài giảng trực tuyến để nghe hoặc luyện đề thường xuyên. Việc tìm tòi này sẽ giúp chúng ta bổ sung thêm nhiều kiến thức bổ ích, các em học sinh sẽ hiểu sâu và nắm chắc kiến thức từ đó có thể vận dụng linh hoạt vào việc làm bài tập, làm bài kiểm tra.

Thông tin bài viết được tổng hợp bởi Gia Sư Nhật Minh